Στην Ανεμώτια... όμορφο γραφικό χωριό της Λέσβου!!
Είναι το τρίτο χωριό μετά την Καλλονή, στην διαδρομή προς Ερεσσό και Σίγρι. Βρίσκεται σκαρφαλωμένη στην ανατολική πλευρά του όρους Κουρατσώνας (το οποίο έχει υψόμετρο 790 μ) και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 360 μ. περίπου, καταλαμβάνοντας έκταση 24.306 στρεμμάτων.
Πλησιάζοντας, το μάτι αγκαλιάζει το σκούρο πράσινο χρώμα των πεύκων και των πρίνων πάνω απ’ το χωριό. Στην είσοδο του χωριού ορθώνεται ο πετρόχτιστος αυλόγυρος του Δημοτικού Σχολείου, κτίσμα του 1935.
Η ονομασία «Ανεμώτια», κατά μια εκδοχή, προέρχεται από τον προσδιορισμό της τοποθεσίας «στου ανέμου τα ώτα», λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν στην περιοχή.
Ανάμεσα στους παραδοσιακούς οικισμούς της Ανεμώτιας και των Παρακοίλων, στα δυτικά του Κόλπου Καλλονής στη Λέσβο, η φύση και ο άνθρωπος διαμόρφωσαν, στην πορεία των αιώνων, σχέσεις μοναδικής γοητείας…
Στα ορεινά της Ανεμώτιας, η δροσιά της πυκνής βλάστησης του δάσους, η εντυπωσιακή θέα του Κόλπου Καλλονής, τα σπάνια είδη χλωρίδας, οι μοναδικού αισθητικού κάλλους κοιλάδες των χειμάρρων Ταξιάρχη και Ποταμιάς ενώνονται σε μια απαράμιλλη ποικιλία για να γοητεύσουν τον κάθε επισκέπτη…
Η σημαντική διαβάθμιση του υψομέτρου στη λεκάνη απορροής των δύο αυτών χειμάρρων επέτρεψε την ανάπτυξη πολλαπλών τύπων βλάστησης στην περιοχή.
Οτιδήποτε ευδοκιμεί στο νησί της Λέσβου, από τις παράκτιες φυτοκοινωνίες μέχρι τους πευκώνες Μαύρης Πεύκης, μπορεί κανείς να το συναντήσει σε αυτή την άγνωστη περιοχή.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε την ύπαρξη του Ροδόδεντρου “Rhododendron Luteum Sweet”, ο αποκαλούμενος και Αγούιδουρας κατά την ντοπιολαλιά του τόπου, το οποίο δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλαδα, παρά μόνο στη Λέσβο. Πρόκειται για φυλλοβόλο θάμνο με ύψος μέχρι 4,5μ., με μεγάλα ωραία κίτρινα άνθη και φύλλα λογχοειδή και επιμήκη. Φύεται σε υγρά και γόνιμα αμμώδη και αργιλώδη εδάφη και το συναντάμε σε υψόμετρο από 60μ. ως την κορυφή του βουνού Προφήτη Ηλία (799μ.). Η εμφάνιση του Ροδόδεντρου συνοδεύεται από τα είδη Πικροδάφνη, Πτέρη, Ιτιά, Κουμαριά, Κισσό, Καστανιά, κ.α
Οι ενδιάμεσοι λοφίσκοι με τα έντονα πτυχωμένα ανάγλυφα εμπόδισαν, κατά το παρελθόν αλλά και μέχρι τις μέρες μας, την εύκολη οδική προσπέλαση, παρά το γεγονός ότι η θέα από πολλά σημεία της περιοχής προς το λεκανοπέδιο της Καλλονής είναι πανοραμική.
Τα πτυχωμένα αυτά ανάγλυφα έχουν διαμορφώσει ένα πυκνό υδρογραφικό δίκτυο μικροκοιλάδων, ρεμάτων και χειμάρρων, που καταλήγουν στους δύο κύριους ποταμοχείμαρρους με σπάνια υδρόφιλη βλάστηση.
Ο περίπατος στις εξαιρετικού αισθητικού κάλλους περιοχές της Ποταμιάς και του Ταξιάρχη, όπου η ιστορία, οι θρύλοι και οι παραδόσεις έχουν αφήσει έντονα τα αποτυπώματά τους, αποτελεί όχι μόνο ένα γοητευτικό περίπατο αλλά και ένα μάθημα φυσικής και πολιτισμικής ιστορίας.
Τα αρχαία, βυζαντινά και μεσαιωνικά τοπωνύμια, τα ξωκλήσια, οι μοναστικές σκήτες, οι πηγές, οι λαγκαδιές, τα δάση, οι λόφοι, οι απότομες κατωφέρειες με τα ροδόδενδρα, τις καστανιές, τα πεύκα, τα κούμαρα συνθέτουν ένα τοπίο μοναδικού αισθητικού κάλλους και ψυχικής ανάτασης του επισκέπτη.
Οι παραδοσιακές ασχολίες και δραστηριότητες των φιλόξενων ανθρώπων της περιοχής, ίδιες σχεδόν στη διάρκεια των αιώνων, αποτυπώνονται στις στάνες με τα αιγοπρόβατα, στις κούλες – τα αγροτόσπιτα των κατοίκων – στα πανέμορφα πετρόκτιστα γεφύρια, στα ποτιστικά αυλάκια, που από το μεσαίωνα διοχέτευαν τα πλούσια νερά της περιοχής στις καλλιέργειες των χωραφιών και στους υδρόμυλους στη νότια πλευρά των Παρακοίλων.
Σπάνια η ισόρροπη σχέση ανάμεσα στη φύση και τον άνθρωπο μας δίνει τοπία τέτοιας ομορφιάς…
Ανάμεσα στα δύο χωριά, είτε ξεκινώντας από την Ανεμώτια είτε ξεκινώντας από τα Παράκοιλα , απλώνεται ένα πυκνό δίκτυο δασικών χωματόδρομων, βατών σε ένα μεγάλο μέρος τους και με σήμανση για εύκολο προσανατολισμό, που προσφέρεται για πεζοπορία μέσων και μεγάλων αποστάσεων, ποδηλασία βουνού, περιήγηση με 4Χ4 αλλά και ένα συμβατικό αυτοκίνητο.
Το δίκτυο αυτό οδηγεί σε οργανωμένους χώρους δασικής αναψυχής, όπως η Ζωοδόχος Πηγή (Αγία Δοσιά) και το Μοναστηρέλλι (Μονή Βουκόλων), αλλά και σε εξαιρετικά δασικά τοπία και θέσεις πανοραμικής θέας προς τον κάμπο και τον Κόλπο Καλλονής.
Ιστορική Αναδρομή
Στην είσοδο του χωριού, επάνω από το δρόμο, ορθώνεται ο εντυπωσιακός πετρόχτιστος αυλόγυρος του ωραίου κτιρίου που φιλοξενεί το τριθέσιο δημοτικό σχολείο και το νηπιαγωγείο. Κάτω στον κάμπο, καλλιεργείται το αμπέλι, που κάνει γνωστή την Ανεμώτια για το επιτραπέζιο σταφύλι της, το οποίο μαζί με το λάδι αποτελούν το σημαντικότερα προϊόντα του χωριού.
Εδώ υπήρχαν οι ξακουστοί μάστορες και λιθοξόοι. Βλέπουμε το μεράκι τους, την καλλιτεχνική τους παράδοση λαξευμένη περίτεχνα, επάνω στην ντόπια κοκκινωπή πέτρα.
Κιονόκρανα, πεσσοί, αετώματα, γωνιόπετρες. Έβαζαν την ψυχή τους μέσα στην πέτρα, με το καλέμι τους. Στο χωριό, υπάρχουν ωραία δείγματα της μαστοριάς, αυτών των ανθρώπων. Ένα τέτοιο σπίτι το πήρε η κοινότητα σαν διατηρητέο, επίσης, ένα νεώτερο, κάτω στην αγορά έχει ωραιότατα κιονόκρανα.
Το 1909 βιώνουν στο χωριό 260 περίπου οικογένειες, από τις οποίες οι 50 είναι οθωμανικές. Και φθάνουμε στην απογραφή του 1981, που τα στοιχεία της μας μαρτυρούν, ότι έχει 815 κατοίκους.
Σε ένα βιβλίο "Η περιγραφή της Λέσβου" του Μητροπολίτου Μηθύμνης Γαβριήλ (1618-1621) για την Ανεμώτια, αναφέρει ότι "έχει Εκκλησίας τρεις, του Σωτήρος, της Αγίας Θεοτόκου και του Αγίου Γεωργίου, πόρρω ολίγον έξωθεν και του Αγίου Ευσταθίου, Οίκους Χριστιανών Ογδοήκοντα, Αγαρηνούς ολίγους πάνω".
Μνημείο για το χωριό αποτελεί και μια πέτρινη παλιά βρύση ψηλά, κοντά στο διατηρητέο σπίτι. Είναι φτιαγμένη από την ίδια πέτρα, εκτός από τις δύο πλάκες που φέρουν τις επιγραφές. Η μία μέσα στην αψίδα, αναφέρει ότι "Ανοικοδομήθη η παρούσα πηγή δια εξόδου και δαπάνης ΜΕΛΕΤΙΟΥ ιερομονάχου Χατζηδούκα", ενώ στη μικρότερη από κάτω αναφέρεται η ημερομηνία 1729. Αυτή λοιπόν η βρύση, χαρισμένη στο χωριό από τον μοναχό, μαζί με τον Αη Γιώργη, είναι απομεινάρια της παλιάς Ανεμώτιας.
Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό ήταν χτισμένο σε μια περιοχή που λέγεται "Φκόλια" η ίδρυσή του, βέβαια, χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Είναι το τρίτο χωριό μετά την Καλλονή, στην διαδρομή προς Ερεσσό και Σίγρι. Βρίσκεται σκαρφαλωμένη στην ανατολική πλευρά του όρους Κουρατσώνας (το οποίο έχει υψόμετρο 790 μ) και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 360 μ. περίπου, καταλαμβάνοντας έκταση 24.306 στρεμμάτων.
Πλησιάζοντας, το μάτι αγκαλιάζει το σκούρο πράσινο χρώμα των πεύκων και των πρίνων πάνω απ’ το χωριό. Στην είσοδο του χωριού ορθώνεται ο πετρόχτιστος αυλόγυρος του Δημοτικού Σχολείου, κτίσμα του 1935.
Η ονομασία «Ανεμώτια», κατά μια εκδοχή, προέρχεται από τον προσδιορισμό της τοποθεσίας «στου ανέμου τα ώτα», λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν στην περιοχή.
Ανάμεσα στους παραδοσιακούς οικισμούς της Ανεμώτιας και των Παρακοίλων, στα δυτικά του Κόλπου Καλλονής στη Λέσβο, η φύση και ο άνθρωπος διαμόρφωσαν, στην πορεία των αιώνων, σχέσεις μοναδικής γοητείας…
Στα ορεινά της Ανεμώτιας, η δροσιά της πυκνής βλάστησης του δάσους, η εντυπωσιακή θέα του Κόλπου Καλλονής, τα σπάνια είδη χλωρίδας, οι μοναδικού αισθητικού κάλλους κοιλάδες των χειμάρρων Ταξιάρχη και Ποταμιάς ενώνονται σε μια απαράμιλλη ποικιλία για να γοητεύσουν τον κάθε επισκέπτη…
Η σημαντική διαβάθμιση του υψομέτρου στη λεκάνη απορροής των δύο αυτών χειμάρρων επέτρεψε την ανάπτυξη πολλαπλών τύπων βλάστησης στην περιοχή.
Οτιδήποτε ευδοκιμεί στο νησί της Λέσβου, από τις παράκτιες φυτοκοινωνίες μέχρι τους πευκώνες Μαύρης Πεύκης, μπορεί κανείς να το συναντήσει σε αυτή την άγνωστη περιοχή.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε την ύπαρξη του Ροδόδεντρου “Rhododendron Luteum Sweet”, ο αποκαλούμενος και Αγούιδουρας κατά την ντοπιολαλιά του τόπου, το οποίο δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλαδα, παρά μόνο στη Λέσβο. Πρόκειται για φυλλοβόλο θάμνο με ύψος μέχρι 4,5μ., με μεγάλα ωραία κίτρινα άνθη και φύλλα λογχοειδή και επιμήκη. Φύεται σε υγρά και γόνιμα αμμώδη και αργιλώδη εδάφη και το συναντάμε σε υψόμετρο από 60μ. ως την κορυφή του βουνού Προφήτη Ηλία (799μ.). Η εμφάνιση του Ροδόδεντρου συνοδεύεται από τα είδη Πικροδάφνη, Πτέρη, Ιτιά, Κουμαριά, Κισσό, Καστανιά, κ.α
Οι ενδιάμεσοι λοφίσκοι με τα έντονα πτυχωμένα ανάγλυφα εμπόδισαν, κατά το παρελθόν αλλά και μέχρι τις μέρες μας, την εύκολη οδική προσπέλαση, παρά το γεγονός ότι η θέα από πολλά σημεία της περιοχής προς το λεκανοπέδιο της Καλλονής είναι πανοραμική.
Τα πτυχωμένα αυτά ανάγλυφα έχουν διαμορφώσει ένα πυκνό υδρογραφικό δίκτυο μικροκοιλάδων, ρεμάτων και χειμάρρων, που καταλήγουν στους δύο κύριους ποταμοχείμαρρους με σπάνια υδρόφιλη βλάστηση.
Ο περίπατος στις εξαιρετικού αισθητικού κάλλους περιοχές της Ποταμιάς και του Ταξιάρχη, όπου η ιστορία, οι θρύλοι και οι παραδόσεις έχουν αφήσει έντονα τα αποτυπώματά τους, αποτελεί όχι μόνο ένα γοητευτικό περίπατο αλλά και ένα μάθημα φυσικής και πολιτισμικής ιστορίας.
Τα αρχαία, βυζαντινά και μεσαιωνικά τοπωνύμια, τα ξωκλήσια, οι μοναστικές σκήτες, οι πηγές, οι λαγκαδιές, τα δάση, οι λόφοι, οι απότομες κατωφέρειες με τα ροδόδενδρα, τις καστανιές, τα πεύκα, τα κούμαρα συνθέτουν ένα τοπίο μοναδικού αισθητικού κάλλους και ψυχικής ανάτασης του επισκέπτη.
Οι παραδοσιακές ασχολίες και δραστηριότητες των φιλόξενων ανθρώπων της περιοχής, ίδιες σχεδόν στη διάρκεια των αιώνων, αποτυπώνονται στις στάνες με τα αιγοπρόβατα, στις κούλες – τα αγροτόσπιτα των κατοίκων – στα πανέμορφα πετρόκτιστα γεφύρια, στα ποτιστικά αυλάκια, που από το μεσαίωνα διοχέτευαν τα πλούσια νερά της περιοχής στις καλλιέργειες των χωραφιών και στους υδρόμυλους στη νότια πλευρά των Παρακοίλων.
Σπάνια η ισόρροπη σχέση ανάμεσα στη φύση και τον άνθρωπο μας δίνει τοπία τέτοιας ομορφιάς…
Ανάμεσα στα δύο χωριά, είτε ξεκινώντας από την Ανεμώτια είτε ξεκινώντας από τα Παράκοιλα , απλώνεται ένα πυκνό δίκτυο δασικών χωματόδρομων, βατών σε ένα μεγάλο μέρος τους και με σήμανση για εύκολο προσανατολισμό, που προσφέρεται για πεζοπορία μέσων και μεγάλων αποστάσεων, ποδηλασία βουνού, περιήγηση με 4Χ4 αλλά και ένα συμβατικό αυτοκίνητο.
Το δίκτυο αυτό οδηγεί σε οργανωμένους χώρους δασικής αναψυχής, όπως η Ζωοδόχος Πηγή (Αγία Δοσιά) και το Μοναστηρέλλι (Μονή Βουκόλων), αλλά και σε εξαιρετικά δασικά τοπία και θέσεις πανοραμικής θέας προς τον κάμπο και τον Κόλπο Καλλονής.
Ιστορική Αναδρομή
Στην είσοδο του χωριού, επάνω από το δρόμο, ορθώνεται ο εντυπωσιακός πετρόχτιστος αυλόγυρος του ωραίου κτιρίου που φιλοξενεί το τριθέσιο δημοτικό σχολείο και το νηπιαγωγείο. Κάτω στον κάμπο, καλλιεργείται το αμπέλι, που κάνει γνωστή την Ανεμώτια για το επιτραπέζιο σταφύλι της, το οποίο μαζί με το λάδι αποτελούν το σημαντικότερα προϊόντα του χωριού.
Εδώ υπήρχαν οι ξακουστοί μάστορες και λιθοξόοι. Βλέπουμε το μεράκι τους, την καλλιτεχνική τους παράδοση λαξευμένη περίτεχνα, επάνω στην ντόπια κοκκινωπή πέτρα.
Κιονόκρανα, πεσσοί, αετώματα, γωνιόπετρες. Έβαζαν την ψυχή τους μέσα στην πέτρα, με το καλέμι τους. Στο χωριό, υπάρχουν ωραία δείγματα της μαστοριάς, αυτών των ανθρώπων. Ένα τέτοιο σπίτι το πήρε η κοινότητα σαν διατηρητέο, επίσης, ένα νεώτερο, κάτω στην αγορά έχει ωραιότατα κιονόκρανα.
Το 1909 βιώνουν στο χωριό 260 περίπου οικογένειες, από τις οποίες οι 50 είναι οθωμανικές. Και φθάνουμε στην απογραφή του 1981, που τα στοιχεία της μας μαρτυρούν, ότι έχει 815 κατοίκους.
Σε ένα βιβλίο "Η περιγραφή της Λέσβου" του Μητροπολίτου Μηθύμνης Γαβριήλ (1618-1621) για την Ανεμώτια, αναφέρει ότι "έχει Εκκλησίας τρεις, του Σωτήρος, της Αγίας Θεοτόκου και του Αγίου Γεωργίου, πόρρω ολίγον έξωθεν και του Αγίου Ευσταθίου, Οίκους Χριστιανών Ογδοήκοντα, Αγαρηνούς ολίγους πάνω".
Μνημείο για το χωριό αποτελεί και μια πέτρινη παλιά βρύση ψηλά, κοντά στο διατηρητέο σπίτι. Είναι φτιαγμένη από την ίδια πέτρα, εκτός από τις δύο πλάκες που φέρουν τις επιγραφές. Η μία μέσα στην αψίδα, αναφέρει ότι "Ανοικοδομήθη η παρούσα πηγή δια εξόδου και δαπάνης ΜΕΛΕΤΙΟΥ ιερομονάχου Χατζηδούκα", ενώ στη μικρότερη από κάτω αναφέρεται η ημερομηνία 1729. Αυτή λοιπόν η βρύση, χαρισμένη στο χωριό από τον μοναχό, μαζί με τον Αη Γιώργη, είναι απομεινάρια της παλιάς Ανεμώτιας.
Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό ήταν χτισμένο σε μια περιοχή που λέγεται "Φκόλια" η ίδρυσή του, βέβαια, χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου