Μπαίνοντας στα γραφεία του εκδοτικού οίκου Μίλητος, η μυρωδιά των βιβλίων αλλά και τα παστέλ χρώματα των πινάκων που τον διακοσμούσαν, με έκαναν να νιώσω μια ζεστασιά αλλά και συνάμα συγκίνηση, γιατί όλος ο χωρός και τα άτομα που βρίσκονταν σε αυτόν, εξέπεμπαν αγάπη και πολύ μεράκι για αυτό που έκαναν. Καθώς τους παρατηρούσα, εμφανίστηκε μπροστά μου με μια απέριττη απλότητα ο κύριος Χατζηγεωργίου, ο διευθυντής του εκδοτικού οίκου Μίλητος. Τον ευχαριστώ προσωπικά για την τιμή, να μας παραχωρήσει μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης για την Ανεμώτια, καθώς και για την πολύ επιτυχημένη πορεία του όλα αυτά τα χρόνια στον χώρο των γραμμάτων.
Διαβάζοντας το βιογραφικό σας, συνειδητοποιώ, ότι όλη σας η ζωή είναι μια τεράστια προσφορά στον χώρο των γραμμάτων. Επιμελητής, συγγραφέας βιβλίων, σύμβουλός εκδοτικών θεμάτων και πολλές διακρίσεις. Κάνοντας αυτήν την αναδρομή στο παρελθόν τι είναι αυτό που κρατάτε από μια τόσο σπουδαία πορεία;
Εκείνο που κρατάω είναι, ότι έχω μια ζωή πλήρη και μια ζωή γνώσης, η οποία με βοήθησε να γίνω καλύτερος άνθρωπος, να βλέπω την ζωή με καλοσύνη και όχι με θυμό. Θυμώνω κάποιες φορές για αυτά που δεν έκανα.
Τι είναι αυτά που θα θέλατε να κάνετε αλλά δεν έχετε κάνει ακόμη;
Θα ήθελα να κάνω πολλά για την Λέσβο, για το μέρος που γεννήθηκα αλλά δεν μου δόθηκε η ευκαιρία. Θα ήθελα, να δημιουργούσα ένα θεσμό, ο οποίος θα προέρχονταν από τη συστράτευση κοινωνικών δυνάμεων. Χρειάζονται ιδέες, ώστε το νησί μας να γίνει ένας πόλος έλξης για την Ευρώπη αλλά και ολόκληρη την Οικουμένη. Δηλαδή, αν μπορούσαμε να επαναφέρουμε την χαμένη Λεσβιακή Άνοιξη, θα ήμουν ευτυχής.
Είστε συγγραφέας πολλών βιβλίων, τα οποία θεματικά κινούνται στον άξονα ιστορίας -θρησκείας. Γιατί;
Πιστεύω ότι είναι δύο πυλώνες. Ο βασικός βέβαια πυλώνας της ζωής μου είναι ο πολιτισμός. Πάνω σε αυτόν ήταν τα βήματα που έκανα αλλά και όλη μου δραστηριότητα. Είτε ήταν βιβλίο είτε ήταν εικαστικά, ήθελα να δίνω ανάσες ομορφιάς στον κόσμο.
Με την σύζυγό του και τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ο εκδοτικός οίκος Μίλητος είναι δικό σας δημιούργημα, δικό σας ''παιδί'', πως προέκυψε όλο αυτό;
Η αφετηρία μου με τις εκδόσεις ήταν σε ηλικία 8 ετών, όταν ήρθα σε επαφή με τις εκδόσεις Τεριαντ στο μουσείο. Τότε είπα στον εαυτό μου ότι μια μέρα θέλω και εγώ να κάνω τέτοια βιβλία. Έτσι λοιπόν κάποια χρόνια αργότερα μαζί με τον Νίκο Χαϊδεμένο, όπου και αυτός είχε την ίδια επιθυμία με εμένα, δημιουργήσαμε από το μηδέν τον εκδοτικό οίκο Μίλητος. Δεν υπήρχαν ούτε γραφεία, ούτε βιβλία. Το πρώτο βιβλίο που εκδόσαμε, ήταν για το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, κατόπιν ακολούθησε ένα βιβλίο για τη Σμύρνη και άλλα ιστορικά. Είχα την ανάγκη με αυτά τα βιβλία να συνδέσω τις χαμένες πατρίδες με την πατρίδα μας. Είναι άλλωστε φιλοσοφία μου είναι, ότι τα βιβλία διαδίδουν και διασώζουν.
Μου κέντρισε το ενδιαφέρον ο τίτλος του πρώτου σας βιβλίου ''Ελιά, Ευλογία της Φυσής''. Κατά πόσο η Λέσβος επηρέασε στη συγγραφή του;
Είχα πολύ καιρό να κατέβω στο νησί για οικογενειακούς λόγους, ένιωσα τότε μια έλλειψη και είπα ότι θα γράψω για αυτούς τους ελαιώνες, είχα ανάγκη να ΄΄ξαναμπώ'' στους ελαιώνες της πατρίδας μου. Η έλλειψη αυτή με ώθησε στο να γράψω αυτό το βιβλίο και η Λέσβος ήταν η έμπνευσή μου γι αυτό το δημιούργημα.
Το 1988 τιμηθήκατε με το Α' Πανελλήνιο Βραβείο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών για την έκδοση του δίγλωσσου περιοδικού '' Τα Ψαρά''. Τι σηματοδότησε για εσάς αυτό το βραβείο;
Ήταν μια αναγνώριση από το Υπουργείο Πολιτισμού. Το περιοδικό αυτό έγινε για έναν και μόνο λόγο. Επειδή τα Ψαρά ερημώνανε, βρεθήκαμε κάποιοι άνθρωποι και δημιουργήσαμε την εταιρεία '' Άγονων περιοχών''. Για να στηρίξουμε αυτό το κίνημα, κάναμε το περιοδικό ''Ψαρά'',το οποίο ήταν δίγλωσσο ελληνικά-γαλλικά. Αυτό γιατί, οι απόγονοι του Κανάρη ήταν στο Παρίσι. Φέραμε λοιπόν αυτούς τους ανθρώπους στα Ψαρά και το κράτος αναγκάστηκε να φτιάξει ξενοδοχείο,εστιατόριο για να τους υποδεχθεί. Τότε δεν υπήρχαν υποδομές στο νησί ώστε να φιλοξενηθούν 150 άτομα. Με αυτό τον τρόπο συμβάλαμε στην ευημερία του νησιού. Μέντορας μου σε όλο αυτό ήταν ο πατριώτης Μιχαλάκης Γούτος.
Η συγγραφή ενός βιβλίου για την Ανεμώτια υπάρχει ως σκέψη ;
Το επιθυμώ πάρα πολύ! Θέλω να γίνει ένα οδοιπορικό για όλο το νησί γενικότερα και για την Ανεμώτια ειδικότερα, όπου θα ''πάρουμε'' τον αναγνώστη από το χέρι και θα τον ξεναγήσουμε στο νησί. Να γίνει μια φωτογραφική περιδιάβαση σε συνδυασμό με ένα ευανάγνωστο κείμενο. Τα βιβλία μου είναι γεμάτα χαρά και αγάπη. Αυτήν την αγάπη, που νιώθω για τον τόπο μου και τους πατριώτες μου θέλω να την κατασταλάξω και στις ψυχές των αναγνωστών.
Τι εμπόδισε τόσο καιρό και δεν έγινε ένα τέτοιο βιβλίο; Έχω την εντύπωση, ότι πλανάται κάποια μικρή πικρία.
Υπήρξε μια εποχή, όπου έγραφα το περιοδικό ''Motion''. Αυτό ήταν το περιοδικό των ολυμπιακών αερογραμμών, το οποίο ταξίδευε σε όλο τον κόσμο γιατί ήταν σε κάθε αεροπορική θέση για τους επιβάτες. Ζήτησα λοιπόν, από τον τότε Δήμαρχο του νησιού, να κάνω ένα αφιέρωμα στην Μυτιλήνη, αλλά δεν επικοινώνησε ποτέ μαζί μου με αποτέλεσμα να μη γίνει ποτέ αυτό το αφιέρωμα, το οποίο θα μπορούσε να αναδείξει ακόμη πιο πολύ την Λέσβο.
Οι Μυτιληνιοί είναι σαν να βάζουμε τρικλοποδιά στον τουρισμό;
Δεν είμαι υπέρ του ανεξέλεγκτου τουρισμού. Είμαι υπέρ της στράτευσης κοινωνικών δυνάμεων που θα αναδείξουν το νησί. Δεν πρέπει ο καθένας να λειτουργεί ως μονάδα αλλά συλλογικά. Από το νησί μας πέρασαν σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Βενέζης, ο Μυριβήλης και άλλοι πολλοί, με τους οποίους είχα την τύχη να γνωριστώ όταν ήμουν παιδί. Δεν βλέπω να υπάρχει αυτή η κινητοποίηση των πνευματικών δυνάμεων.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για την Ανεμώτια;
Η Ανεμώτια είναι ένας χαρισματικός τόπος γιατί όπως δηλώνει και το όνομά της, είναι στου ανέμου τα ώτα. Θα ήθελα κάθε καλοκαίρι εν όψη του πανηγυριού του Σωτήρος να ενταχθούν και κάποια άλλα γεγονότα, τα οποία θα βοηθούσαν την νεολαία αλλά θα έδιναν ταυτόχρονα και άλλη πνοή στο χωριό. Δηλαδή, να χαραχθούν μονοπάτια διαδρομών και να γίνει η Ανεμώτια ένας πόλος έλξης για περιπατητές από όλο τον κόσμο. Η διαδρομή από το Μοναστηρέλι σε συνδυασμό με τη θαυμάσια φύση αλλά και τα ροδόδεντρα που μόνο εκεί υπάρχουν θα μπορούσε να γίνει ένας σημαντικός πόλος έλξης. Η διαδρομή να ξεκινάει από την Ανεμώτια και να καταλήγει στην Καλλονή. Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε να αυξηθεί ο ποιοτικός τουρισμός του νησιού, να αξιοποιηθούν ακίνητα και το χωριό να πάρει μια άλλη ανάσα με διάφορες δράσεις. Επίσης, προσδοκώ να υλοποιηθεί να τιμητική ημερίδα για τον θείο μου Χριστόφορο Χατζηγεωργιόυ (καρδιολόγος) στην οποία θα γίνει και ένα κάλεσμα σπουδαίων γιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων, οι οποίοι να βοηθήσουν τους κατοίκους της Ανεμώτιας. Είναι σημαντικό οι κάτοικοι του χωριού να νιώσουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται γι' αυτούς.
Με τον κύριο Κωστή Στεφανόπουλο
Σαν σήμερα 20 Σεπτεμβρίου 1971 έφυγε από την ζωή ο Γιώργος Σεφέρης. Είχε γράψει ένα ποίημα με τίτλο '' Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει'' μία φράση αρκετά διαχρονική θα έλεγα. Ποια η γνώμη σας;
Δεν θα πω ότι με πληγώνει. Θα πω ότι όπου και να πάω αισθάνομαι την αγάπη να κάνω κάτι. Προσπαθώ να βλέπω την θετική πλευρά και λέω στον εαυτό μου πως μπορώ εγώ να γυρίσω τις καταστάσεις, να μην τις αφήσω να τελματώσουν. Ο τόπος μας η Ανεμώτια είναι ξεχωριστός, πρέπει να την αγαπήσουμε πραγματικά και να αφήσουμε τα δικά μας θέλω εκτός και να δούμε τα δικά μας θέλουμε. Οφείλουμε να σκεφτόμαστε παραγωγικά βήμα βήμα.
Κλείνοντας θα σας ζητήσω να μου περιγράψετε την Ανεμώτια με μία φράση.
Το μέρος που πραγματικά βρίσκεται στου ανέμου τα ώτα. Όταν την αντικρίζω από τη στροφή του σχολείου νιώθω ότι ξαναγεννιέμαι, ότι ξαναγυρίζω στα παιδικά μου χρόνια. Την τελευταία φορά ήμουν με την γυναίκα μου όταν επεχείρησα να πάω αλλά δεν τα κατάφερα γιατί με έπιασαν τα κλάματα. Για μένα η Ανεμώτια είναι η γη της επαγγελίας μου. Ο κόσμος για μένα είναι η Ανεμώτια παρότι έχω ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, ο τόπος έμπνευσης και ο μέγας κόσμος μου είναι αυτό το μέρος...η Ανεμώτια.
Με τον Κάρολο Παπούλια
Διαβάζοντας το βιογραφικό σας, συνειδητοποιώ, ότι όλη σας η ζωή είναι μια τεράστια προσφορά στον χώρο των γραμμάτων. Επιμελητής, συγγραφέας βιβλίων, σύμβουλός εκδοτικών θεμάτων και πολλές διακρίσεις. Κάνοντας αυτήν την αναδρομή στο παρελθόν τι είναι αυτό που κρατάτε από μια τόσο σπουδαία πορεία;
Εκείνο που κρατάω είναι, ότι έχω μια ζωή πλήρη και μια ζωή γνώσης, η οποία με βοήθησε να γίνω καλύτερος άνθρωπος, να βλέπω την ζωή με καλοσύνη και όχι με θυμό. Θυμώνω κάποιες φορές για αυτά που δεν έκανα.
Τι είναι αυτά που θα θέλατε να κάνετε αλλά δεν έχετε κάνει ακόμη;
Θα ήθελα να κάνω πολλά για την Λέσβο, για το μέρος που γεννήθηκα αλλά δεν μου δόθηκε η ευκαιρία. Θα ήθελα, να δημιουργούσα ένα θεσμό, ο οποίος θα προέρχονταν από τη συστράτευση κοινωνικών δυνάμεων. Χρειάζονται ιδέες, ώστε το νησί μας να γίνει ένας πόλος έλξης για την Ευρώπη αλλά και ολόκληρη την Οικουμένη. Δηλαδή, αν μπορούσαμε να επαναφέρουμε την χαμένη Λεσβιακή Άνοιξη, θα ήμουν ευτυχής.
Είστε συγγραφέας πολλών βιβλίων, τα οποία θεματικά κινούνται στον άξονα ιστορίας -θρησκείας. Γιατί;
Πιστεύω ότι είναι δύο πυλώνες. Ο βασικός βέβαια πυλώνας της ζωής μου είναι ο πολιτισμός. Πάνω σε αυτόν ήταν τα βήματα που έκανα αλλά και όλη μου δραστηριότητα. Είτε ήταν βιβλίο είτε ήταν εικαστικά, ήθελα να δίνω ανάσες ομορφιάς στον κόσμο.
Με την σύζυγό του και τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ο εκδοτικός οίκος Μίλητος είναι δικό σας δημιούργημα, δικό σας ''παιδί'', πως προέκυψε όλο αυτό;
Η αφετηρία μου με τις εκδόσεις ήταν σε ηλικία 8 ετών, όταν ήρθα σε επαφή με τις εκδόσεις Τεριαντ στο μουσείο. Τότε είπα στον εαυτό μου ότι μια μέρα θέλω και εγώ να κάνω τέτοια βιβλία. Έτσι λοιπόν κάποια χρόνια αργότερα μαζί με τον Νίκο Χαϊδεμένο, όπου και αυτός είχε την ίδια επιθυμία με εμένα, δημιουργήσαμε από το μηδέν τον εκδοτικό οίκο Μίλητος. Δεν υπήρχαν ούτε γραφεία, ούτε βιβλία. Το πρώτο βιβλίο που εκδόσαμε, ήταν για το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, κατόπιν ακολούθησε ένα βιβλίο για τη Σμύρνη και άλλα ιστορικά. Είχα την ανάγκη με αυτά τα βιβλία να συνδέσω τις χαμένες πατρίδες με την πατρίδα μας. Είναι άλλωστε φιλοσοφία μου είναι, ότι τα βιβλία διαδίδουν και διασώζουν.
Μου κέντρισε το ενδιαφέρον ο τίτλος του πρώτου σας βιβλίου ''Ελιά, Ευλογία της Φυσής''. Κατά πόσο η Λέσβος επηρέασε στη συγγραφή του;
Είχα πολύ καιρό να κατέβω στο νησί για οικογενειακούς λόγους, ένιωσα τότε μια έλλειψη και είπα ότι θα γράψω για αυτούς τους ελαιώνες, είχα ανάγκη να ΄΄ξαναμπώ'' στους ελαιώνες της πατρίδας μου. Η έλλειψη αυτή με ώθησε στο να γράψω αυτό το βιβλίο και η Λέσβος ήταν η έμπνευσή μου γι αυτό το δημιούργημα.
Το 1988 τιμηθήκατε με το Α' Πανελλήνιο Βραβείο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών για την έκδοση του δίγλωσσου περιοδικού '' Τα Ψαρά''. Τι σηματοδότησε για εσάς αυτό το βραβείο;
Ήταν μια αναγνώριση από το Υπουργείο Πολιτισμού. Το περιοδικό αυτό έγινε για έναν και μόνο λόγο. Επειδή τα Ψαρά ερημώνανε, βρεθήκαμε κάποιοι άνθρωποι και δημιουργήσαμε την εταιρεία '' Άγονων περιοχών''. Για να στηρίξουμε αυτό το κίνημα, κάναμε το περιοδικό ''Ψαρά'',το οποίο ήταν δίγλωσσο ελληνικά-γαλλικά. Αυτό γιατί, οι απόγονοι του Κανάρη ήταν στο Παρίσι. Φέραμε λοιπόν αυτούς τους ανθρώπους στα Ψαρά και το κράτος αναγκάστηκε να φτιάξει ξενοδοχείο,εστιατόριο για να τους υποδεχθεί. Τότε δεν υπήρχαν υποδομές στο νησί ώστε να φιλοξενηθούν 150 άτομα. Με αυτό τον τρόπο συμβάλαμε στην ευημερία του νησιού. Μέντορας μου σε όλο αυτό ήταν ο πατριώτης Μιχαλάκης Γούτος.
Η συγγραφή ενός βιβλίου για την Ανεμώτια υπάρχει ως σκέψη ;
Το επιθυμώ πάρα πολύ! Θέλω να γίνει ένα οδοιπορικό για όλο το νησί γενικότερα και για την Ανεμώτια ειδικότερα, όπου θα ''πάρουμε'' τον αναγνώστη από το χέρι και θα τον ξεναγήσουμε στο νησί. Να γίνει μια φωτογραφική περιδιάβαση σε συνδυασμό με ένα ευανάγνωστο κείμενο. Τα βιβλία μου είναι γεμάτα χαρά και αγάπη. Αυτήν την αγάπη, που νιώθω για τον τόπο μου και τους πατριώτες μου θέλω να την κατασταλάξω και στις ψυχές των αναγνωστών.
Τι εμπόδισε τόσο καιρό και δεν έγινε ένα τέτοιο βιβλίο; Έχω την εντύπωση, ότι πλανάται κάποια μικρή πικρία.
Υπήρξε μια εποχή, όπου έγραφα το περιοδικό ''Motion''. Αυτό ήταν το περιοδικό των ολυμπιακών αερογραμμών, το οποίο ταξίδευε σε όλο τον κόσμο γιατί ήταν σε κάθε αεροπορική θέση για τους επιβάτες. Ζήτησα λοιπόν, από τον τότε Δήμαρχο του νησιού, να κάνω ένα αφιέρωμα στην Μυτιλήνη, αλλά δεν επικοινώνησε ποτέ μαζί μου με αποτέλεσμα να μη γίνει ποτέ αυτό το αφιέρωμα, το οποίο θα μπορούσε να αναδείξει ακόμη πιο πολύ την Λέσβο.
Οι Μυτιληνιοί είναι σαν να βάζουμε τρικλοποδιά στον τουρισμό;
Δεν είμαι υπέρ του ανεξέλεγκτου τουρισμού. Είμαι υπέρ της στράτευσης κοινωνικών δυνάμεων που θα αναδείξουν το νησί. Δεν πρέπει ο καθένας να λειτουργεί ως μονάδα αλλά συλλογικά. Από το νησί μας πέρασαν σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Βενέζης, ο Μυριβήλης και άλλοι πολλοί, με τους οποίους είχα την τύχη να γνωριστώ όταν ήμουν παιδί. Δεν βλέπω να υπάρχει αυτή η κινητοποίηση των πνευματικών δυνάμεων.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για την Ανεμώτια;
Η Ανεμώτια είναι ένας χαρισματικός τόπος γιατί όπως δηλώνει και το όνομά της, είναι στου ανέμου τα ώτα. Θα ήθελα κάθε καλοκαίρι εν όψη του πανηγυριού του Σωτήρος να ενταχθούν και κάποια άλλα γεγονότα, τα οποία θα βοηθούσαν την νεολαία αλλά θα έδιναν ταυτόχρονα και άλλη πνοή στο χωριό. Δηλαδή, να χαραχθούν μονοπάτια διαδρομών και να γίνει η Ανεμώτια ένας πόλος έλξης για περιπατητές από όλο τον κόσμο. Η διαδρομή από το Μοναστηρέλι σε συνδυασμό με τη θαυμάσια φύση αλλά και τα ροδόδεντρα που μόνο εκεί υπάρχουν θα μπορούσε να γίνει ένας σημαντικός πόλος έλξης. Η διαδρομή να ξεκινάει από την Ανεμώτια και να καταλήγει στην Καλλονή. Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε να αυξηθεί ο ποιοτικός τουρισμός του νησιού, να αξιοποιηθούν ακίνητα και το χωριό να πάρει μια άλλη ανάσα με διάφορες δράσεις. Επίσης, προσδοκώ να υλοποιηθεί να τιμητική ημερίδα για τον θείο μου Χριστόφορο Χατζηγεωργιόυ (καρδιολόγος) στην οποία θα γίνει και ένα κάλεσμα σπουδαίων γιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων, οι οποίοι να βοηθήσουν τους κατοίκους της Ανεμώτιας. Είναι σημαντικό οι κάτοικοι του χωριού να νιώσουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται γι' αυτούς.
Με τον κύριο Κωστή Στεφανόπουλο
Σαν σήμερα 20 Σεπτεμβρίου 1971 έφυγε από την ζωή ο Γιώργος Σεφέρης. Είχε γράψει ένα ποίημα με τίτλο '' Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει'' μία φράση αρκετά διαχρονική θα έλεγα. Ποια η γνώμη σας;
Δεν θα πω ότι με πληγώνει. Θα πω ότι όπου και να πάω αισθάνομαι την αγάπη να κάνω κάτι. Προσπαθώ να βλέπω την θετική πλευρά και λέω στον εαυτό μου πως μπορώ εγώ να γυρίσω τις καταστάσεις, να μην τις αφήσω να τελματώσουν. Ο τόπος μας η Ανεμώτια είναι ξεχωριστός, πρέπει να την αγαπήσουμε πραγματικά και να αφήσουμε τα δικά μας θέλω εκτός και να δούμε τα δικά μας θέλουμε. Οφείλουμε να σκεφτόμαστε παραγωγικά βήμα βήμα.
Κλείνοντας θα σας ζητήσω να μου περιγράψετε την Ανεμώτια με μία φράση.
Το μέρος που πραγματικά βρίσκεται στου ανέμου τα ώτα. Όταν την αντικρίζω από τη στροφή του σχολείου νιώθω ότι ξαναγεννιέμαι, ότι ξαναγυρίζω στα παιδικά μου χρόνια. Την τελευταία φορά ήμουν με την γυναίκα μου όταν επεχείρησα να πάω αλλά δεν τα κατάφερα γιατί με έπιασαν τα κλάματα. Για μένα η Ανεμώτια είναι η γη της επαγγελίας μου. Ο κόσμος για μένα είναι η Ανεμώτια παρότι έχω ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, ο τόπος έμπνευσης και ο μέγας κόσμος μου είναι αυτό το μέρος...η Ανεμώτια.Με τον Κάρολο Παπούλια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου